شیر خشک به عنوان یک کالای حیاتی در تغذیه نوزادان و کودکان، از اهمیت بالایی برخوردار است. با وجود ظرفیت تولید قابل توجه در داخل کشور، بخش قابلتوجهی از نیاز بازار به این محصول از طریق واردات از کشورهای اروپایی و همسایه مانند هلند، امارات، ترکیه و فرانسه تأمین میشود.
اما واردات این محصول ساده نبوده و پیچیدگیهای بسیار زیادی دارد. برای واردات شیر خشک باید مجوزهای گوناگونی از سازمانهای مختلف از جمله وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و غیره گرفته شود. اگر میخواهید با جزئیات واردات این کالای مهم آشنا شوید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
میزان واردات شیر خشک در سال 1403
طبق گفته سخنگوی سازمان غذا و دارو در اسفند سال 1402، تولید شیر خشک در ایران به خودکفایی رسیده است و در حال حاضر تقریباً تمام شیر خشکهای مورد نیاز کشور در داخل تولید میشود. به عبارت دیگر، ۹۹.۸ درصد شیر خشک مصرفی در ایران، محصول کارخانههای داخلی است و تنها ۰.۲ از طریق واردات تامین میشود که این میزان نیز مربوط به مجوزهای واردات قبلی است که به زودی به صفر خواهد رسید.
اما آخرین آمار ارائه شده از سوی گمرک درباره میزان واردات شیر خشک در نیمه اول سال 1403 با اظهارات گفته شده مبنی بر خودکفایی در تولید شیرخشک تناقض دارد. بر اساس این آمار در شش ماهه نخست سال 1403، ایران بیش از 2131 تن شیرخشک به ارزش 25 میلیون دلار وارد کرده است. این آمار نشان میدهد که علیرغم تلاشها برای خودکفایی در تولید شیرخشک، همچنان بخش قابل توجهی از نیاز کشور به این محصول از طریق واردات تامین میشود.
بر اساس این گزارش، بیشترین حجم واردات مربوط به شیر خشکهای مخصوص نوزادان و شیر خشکهای صنعتی بوده است. کشورهای هلند، امارات متحده عربی، ترکیه، فرانسه، اتریش، پرتغال و اسپانیا عمدهترین تامینکنندگان شیر خشک وارداتی به ایران در این مدت بودهاند.
قوانین و مجوزهای واردات شیر خشک
از آن جا که شیر خشک کالایی حساس بوده و با سلامت نوزادان و کودکان و صنعت تغذیه در ارتباط است، قوانین و مقررات خاصی برای واردات آن در نظر گرفته شده است. مهمترین قوانین و مجوزهای مورد نیاز برای واردات شیر خشک عبارتند از:
- دریافت مجوز از سازمان غذا و دارو: یکی از مهمترین مدارک برای واردات شیر خشک، مجوز سازمان غذا و دارو است. این مجوز نشان میدهد که شیر خشک وارداتی، با استانداردهای ملی و بینالمللی مطابقت داشته و کیفیت قابل قبولی دارد.
- دریافت مجوز از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: ارائه این مجوز برای واردات کلیه کالاها و محصولات حوزه سلامت و پزشکی لازم و ضروری است. این مجوز نشان میدهد که شیر خشک وارداتی سلامت و استانداردهای لازم را دارد.
- دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: درصورتیکه شیر خشکهای وارداتی دارای نام، نوشتار يا طرح چاپ شده باشد نیاز به ارائه این مجوز خواهید داشت.
- دریافت مجوز از سازمان دامپزشکی: درصورتیکه شیر خشک دارای مصرف دامی یا کشاورزی باشد باید از سازمان دامپزشکی این مجوز را دریافت کنید.
- دریافت مجوز از سازمان جامع تجارت: برای آن که بتوانید به صورت قانونی واردات شیر خشک و یا هر کالای دیگری را آغاز کنید باید مجوز واردات را از سامانه جامع تجارت دریافت کنید.
بهترین کشورها برای واردات شیر خشک
با وجود تنوع بالای تولیدکنندگان شیر خشک در جهان و صادرات گسترده محصولات با کیفیت از کشورهایی همچون نیوزلند، هلند، اروگوئه، آلمان، آرژانتین، کنگ کنگ، فرانسه، ایرلند، بلژیک و دانمارک در سال 2023، ایران به دلیل محدودیتهای تجاری و تحریمها، قادر به واردات شیر خشک از تمامی این کشورها نیست و واردات این محصول تنها از چند کشور امکانپذیر است.
آمار واردات در نیمه نخست سال 1403 نشان میدهد که بیشترین واردات شیر خشک به ترتیب از کشورهای هلند، امارات متحده عربی، ترکیه، فرانسه، اتریش، پرتغال و اسپانیا بوده است. در جدول زیر میزان واردات شیر خشک از نظر وزن و ارزش به تفکیک کشور آورده شده است.
میزان واردات شیر خشک نیمه نخست سال 1403
کشور ارزش واردات (دلار) حجم واردات (کیلوگرم)
هلند 14047028 1380379
امارات متحده عربي 6856517 505034
ترکيه 2300669 87891
فرانسه 862883 70332
اتريش 839346 20500
پرتغال 574278 51389
اسپانيا 176154 15629
مجموع 25656875 2131154
واردات شیر خشک از هلند
کشور هلند به دلیل شیر خشکهای باکیفیت و استانداردی که دارد یکی از بزرگترین تولیدکنندگان شیر خشک در جهان است و رتبه دوم را در آمار واردات جهانی این محصول در سال 2023 دارد. ببلاک، آپتامیل، نیدو نستله و نوتریشیا برخی از برندهای شناخته شده شیر خشک هلندی در کشورمان است که طرفداران بسیار زیادی نیز دارد.
آمارهای منتشر شده نشان میدهد که هلند با فروش 14 میلیون دلار و صادرات 1380 تن شیر خشک در نیمه نخست سال 1403، به عنوان بزرگترین تامینکننده شیر خشک ایران معرفی شده است. این کشور سهم قابل توجهی از واردات شیر خشک ایران را به خود اختصاص داده است.
واردات شیر خشک از امارات متحده عربی
پس از هلند، امارات متحده عربی دومین تامینکننده بزرگ شیر خشک در ایران است و در نیمه نخست سال 1403، 505 تن شیر خشک به ارزش 5 میلیون دلار از این کشور به ایران وارد شده است. همانطور که میدانید به دلیل تحریمهای اقتصادی اعمال شده علیه کشورمان، واردات بسیاری از کالاها از کشورهای اروپایی و امریکایی به ایران امکانپذیر نیست و معمولا واردات از این کشورها از طریق مسیر امارات صورت میگیرد. در واقع در واردات از امارات کالای وارداتی ابتدا وارد گمرک امارت شده و از آن جا مجدد به ایران ارسال میشود.
از طرفی در کشور امارات بسیاری از شرکتهای معتبر و مطرح اروپایی تولیدکننده شیر خشک نمایندگی دارند و واردکنندگان شیر خشک میتوانند خرید خود را ثبت کرده و نسبت به واردات شیر خشک اقدام کنند.
واردات شیر خشک از ترکیه
با وجود تولید داخلی شیر خشک در کشورمان، همچنان به واردات این محصول از کشورهای دیگر از جمله ترکیه متکی هستیم. آمارها نشان میدهد که در شش ماه اول سال 1403، به میزان 2 میلیون دلار شیر خشک (حدود 87 هزار کیلوگرم) از ترکیه به ایران وارد شده است. این رقم، ترکیه را پس از هلند و امارات، به سومین تامینکننده شیر خشک ایران تبدیل کرده است.
با این حال، بسیاری از کارشناسان معتقدند که کیفیت شیر خشکهای تولید داخل، از بسیاری از برندهای ترک بالاتر است. بنابراین، واردات شیر خشک از ترکیه نه تنها ضرورتی ندارد، بلکه باعث خروج ارز از کشور میشود. به گفته این کارشناسان، تخصیص ارز به تولیدکنندگان داخلی، بهجای واردات، تصمیم اقتصادی بهتری خواهد بود.
مراحل واردات شیر خشک
برای واردات شیر خشک واردکنندگان باید مراحل مختلفی را از انتخاب تامینکننده معتبر تا ترخیص از گمرک انجام دهند. در نظر داشته باشید که ورود به دنیای واردات این کالا امری تخصصی است و هر بازرگانی نمیتواند برای واردات این کالا اقدام کند.
در ادامه مراحل کلی واردات انواع شیر خشک اطفال و صنعتی به طور خلاصه شرح داده شده است:
- انتخاب کشور و تامینکننده: در این مرحله باید تامینکنندگان معتبر که دارای مجوزهای بهداشتی و استانداردهای لازم برای تولید و صادرات شیر خشک هستند را پیدا کرده، محصولات آنها را بررسی و در صورت تایید قرارداد خرید ببندید.
- اخذ مجوزهای لازم: در دومین مرحله باید مجوزهای لازم را از سازمان غذا و دارو و دیگر سازمانها دریافت کنید.
- ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت: در این مرحله باید مدارک و مجوزهای لازم را ارائه و مجوز ورود از این سامانه (https://www.ntsw.ir/ ) بگیرید.
- حمل و نقل: بسته به حجم محموله وارداتی، ارزش و فاصله روش حمل و نقل (هوایی، دریایی و زمینی) مناسب را انتخاب کنید. بیمه و بستهبندی کالا از دیگر اقدامات مهمی است که در این مرحله باید انجام دهید.
- ترخیص گمرکی: در آخرین مرحله باید محموله وارداتی را به گمرک اظهار و مجوز خروج کالا از گمرک بگیرید.
ترخیص شیر خشک از گمرک
ترخیص شیر خشک از گمرک امری حساس و پیچیده است و واردکنندگان باید مراحل مهمی را پشت سر گذاشته و قوانین مهمی را رعایت کنند. مراحل ترخیص شیر خشک از گمرک عبارتند از:
- ثبت اظهارنامه در سامانه EPL گمرک: در اولین مرحله واردکنندگان باید اظهارنانه گمرکی را در سامانه گمرکی EPL ثبت کنند و اطلاعات دقیق محموله وارداتی مانند نوع، مقدار، ارزش، کشور مبدا و مقصد و کد تعرفه گمرکی را ثبت کنند. پس از ثبت اظهارنامه، شماره کوتاژ به واردکنندگان تعلق میگیرد.
- ارزیابی توسط کارشناسان گمرکی: در مرحله بعدی مسیر گمرکی کالا مشخص میشود. در این مرحله کارشناسان گمرکی محموله را با توجه به سبز، زرد یا قرمز بودن مسیر گمرکی ارزیابی میکنند.
- پرداخت حقوق و عوارض گمرکی: واردکننده در این مرحله باید عوارض گمرکی و سایر هزینههای مربوطه را پرداخت کند. این هزینه با توجه به نوع شیر خشک متفاوت خواهد بود. مثلا حقوق ورودی برای واردات شیر خشک صنعتی از شیر گاو 32% است. این در حالی است که حقوق ورودی شیر خشک اطفال 1% است.
- صدور مجوز ترخیص و خروج محموله از گمرک: در آخرین مرحله مجوز ترخیص صادر شده و محموله از گمرک خارج میشود.
تعرفه گمرکی شیر خشک
برای ترخیص شیر خشک از گمرک، شما باید کالای وارداتی را از طریق کد تعرفه گمرکی به گمرک اظهار کنید. در واقع این کد که به آن HS CODE نیز گفته میشود، کدی 8 تا 10 رقمی است که برای معرفی کالا در فرایند واردات و ترخیص استفاده میشود و محاسبه هزینههای گمرکی مانند حقوق و عوارض ورودی نیز از طریق این کد صورت میگیرد.
تعرفه گمرکی واردات و ترخیص شیر خشک با توجه به نوع شیر خشک وارداتی (شیر خشک اطفال یا شیر خشک صنعتی) متفاوت است.
- تعرفه گمرکی شیر خشک اطفال در بسته بندی های تحت خلاء و یك كیلوگرم و كمتر: 04022110
- تعرفه گمرکی شير خشك صنعتی از شیر گاو: 04021020
کلام آخر
شیر خشک یکی از کالاهای مهم و حساس کشورمان است که با وجود ظرفیتهای بالا تولید داخلی بخشی از آن از طریق واردات تامین میشود. در این مطلب تلاش کردیم تا شما را با نحوه واردات شیر خشک، قوانین و مجوزهای مورد نیاز و نحوه ترخیص آن از گمرک آشنا کنیم. اگر شما واردکننده شیر خشک هستید و تجربهای در زمینه واردات این کالا دارید، خوشحال میشویم از طریق بخش نظرات تجربیات ارزشمند خود را با ما به اشتراک بگذارید.
اگر در حوزه حمل و نقل بین المللی و ترخیص نیاز به مشاوره رایگان و استعلام قیمت دارید همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
مجوزهای مورد نیاز برای واردات و ترخیص شیر خشک چیست؟
مجوز بهداشت، مجوز سازمان غذا و دارو، مجوز دامپزشکی و مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برخی از مجوزهای مورد نیاز برای واردات این کالا است.
مدارک مورد نیاز برای واردات شیر خشک چیست؟
کارت بازرگانی، مجوزهای واردات، پکینگ لیست، گواهی مبدا، بارنامه و پکینگ لیست برخی از مهمترین مدارک برای واردات این کالا است.

