تقریباً همه می‌دانیم سهم زیادی از واردات کشور ایران از طریق کشور چین انجام می‌شود. با تقریب می‌توانیم بگوییم که حجم تجارت ایران و چین که هرساله انجام می‌شود رو به افزایش است؛ البته اگر تأثیر خروج امریکا از برجام را در نظر نگیریم. در این مطلب ایرانیان دبی به ارائه‌ی اطلاعاتی در مورد آمار مبادلات تجارتی ایران و چین از سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ پرداخته‌ایم.
تجارت ایران و چین
بسیاری از افراد همواره از میزان کیفیت کالاهای چینی گله‌مند هستند اما این در حالی است که کیفیت کالای چینی در دست تجار ما است. کشور چین دارای تجارت آزاد است؛ به این معنا که بر اساس کشور مقصد، میزان کیفیت کالای تولیدی خود را تعیین می‌کند. پس اگر ما کالای چینی خوبی در دسترس نداریم لزوماً به این معنا نیست که کیفیت تمامی کالاهای تولیدی این کشور بد است. اما بااین‌وجود ما همیشه دارای رابطه اقتصادی و تجاری خوبی با کشور چین بوده‌ایم.
البته کشور چین نیز مواردی مانند نفت موردنیاز خود را از طریق ایران تأمین می‌کرد؛ اما خرید نفت یکی از مسائلی است که تحت‌تأثیر خروج امریکا از برجام قرار گرفت. در سال ۱۳۹۶ میزان خرید نفت ایران توسط کشور چین به ۹۰۰ هزار بشکه در روز نیز رسیده بود درحالی‌که در سال ۱۳۹۷ این میزان به ۶۰۰ هزار بشکه در روز سقوط پیدا کرد.
البته کشور ایران در تلاش است که با استفاده از نمایشگاه‌هایی که از سوی چین در ایران برگزار می‌شوند، ارتباط خریداران و فروشندگان را بیشتر کند. از طرف دیگر کشور چین نیز اخیراً اعلام کرده است که میزان سرمایه‌گذاری خارجی در چین را افزایش خواهد داد. در نتیجه فرصت‌های سرمایه‌گذاری زیادی در اختیار بسیاری از صنایع و سرمایه‌گذاران در زمینه‌های مختلف قرار خواهد گرفت. همچنین باتوجه‌به این که کشور چین دارای ۱۲ منطقه آزاد تجاری است، این فرصت را به سرمایه‌گذاران می‌دهد تا بدون پرداخت مالیات به انجام معامله‌های گوناگون بپردازند. دو زمینه سرمایه‌گذاری در چین برای کشور ایران می‌تواند بسیار پرسود باشد: یکی سرمایه‌گذاری در بحث انرژی و دیگری ایجاد شرکت‌های بازرگانی.
حجم تجارت ایران و چین در سال ۱۳۹۶
در سال ۹۶، آماری در نیمه سال منتشر شد که برای ما خبر خوبی بود. در این سال، ارزش صادرات غیرنفتی ما تا شهریور نزدیک به ۲ درصد بهبود یافت و میزان واردات نیز نزدیک به ۱.۲ درصد کاهش پیدا کرد. بر اساس آماری که توسط گمرک ارائه شد، حدود ۷۶ میلیون کالا در گمرک با استفاده از روش‌های هوشمندی که اخیراً مورداستفاده برای ترخیص کالا استفاده می‌شوند انجام شده است که تنها حدود ۱۷ میلیون از آن‌ها برای بخش واردات و ۵۹ میلیون از آن سهم کالاهای صادراتی غیرنفتی بوده است. پس اگر بخواهیم سال ۹۶ را نسبت به سال ۹۵ مقایسه کنیم می‌توانیم بگوییم شاهد ۶ درصد افزایش در میزان صادرات و واردات با کشور چین بوده‌ایم.
عمده‌ترین معاملاتی که در زمینه واردات انجام شده‌اند مربوط به خودرو، قطعات خودرو، کالاهای سرمایه‌ای و اساسی بوده است.
حجم تجارت ایران و چین در سال ۱۳۹۷
از این دوره باتوجه‌به این که امریکا از برجام خارج شده است و همچنین هشدار داده که در صورت بستن قراردادهای تجاری و همچنین سرمایه‌گذاری در ایران شرکت‌های مختلف را مورد تحریم خود قرار می‌دهد، می‌توان نتیجه گرفت که شاهد ضعف در رابطه تجاری خود با چین بوده‌ایم. همان‌طور که این کاهش در میزان صادرات نفت به چین کاملاً قابل‌مشاهده است. با وجود این که چین حمایت خود را از برقراری برجام اعلام کرده بود، اما در این دوره شاهد تأثیر منفی آن در ارتباط و انجام معاملات تجاری بین چین و ایران هستیم. بر اساس برآوردهای سال ۱۳۹۷ شاهد کم‌رنگ‌شدن دوره مسالمت‌آمیز ارتباط و حجم مبادلات مالی میان ایران و چین بودیم؛ چه در زمینه صادرات نفتی و چه غیرنفتی.
حجم تجارت ایران و چین در سال ۱۳۹۸
طبق گزارش اتاق بازرگانی، چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مبدأ وارداتی ایران با سهم ۲۶ درصدی از واردات در سال ۱۳۹۸ حدود ۲ میلیارد دلار از واردات ایران را به خود اختصاص داده است. ارزش واردات ایران از چین در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۷ حدود ۸ درصد رشد داشته و سهم این کشور از واردات ایران طی این مدت ۵ درصد افزایش‌یافته است.
حجم تجارت ایران و چین در سال ۱۴۰۰
سال ۱۴۰۰ تا امروز به دلیل تحریم‌های شدید یکی از بدترین سال‌های تجارت با چین بوده است. به نقل از ایلنا، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین اظهار داشت: «وقتی مجموع تجارت بین‌المللی و فرامرزی ما کوچک می‌شود سهم ما از تجارت با چین هم کاهش می‌یابد به‌طوری‌که در ۱۵ سال گذشته ایران و چین به این اندازه تجارت کم با هم نداشتند. طبق آمار تا پایان سال ۲۰۲۰ حجم مبادلات ایران و چین حدود ۱۶ میلیارد دلار بود که با احتساب فروش غیررسمی نفت بازهم به ۲۰ میلیارد دلار نمی‌رسد.»
ایرانیان دبی، همراه شما در تجارت با چین
با توجه به این که چین دارای جمعیت زیادی است می توان از این فرصت استفاده کرد و به تامین نیاز این جمعیت گسترده پرداخت؛ چه در مبحث انرژی برای صنایع گاز و چه در مبحث صادرات کالاهای گوناگون.
